Κερατίτις (φλεγμονή του κερατοειδούς χιτώνα)

 

Γενικά

Ο κερατοειδής είναι ένας διαφανής χιτώνας (το πρόσθιο τμήμα του ινώδη χιτώνα του οφθαλμού, το οπίσθιο τμήμα είναι ο σκληρός), ο οποίος αποτελεί το πιο πρόσθιο τμήμα του βολβού του οφθαλμού. Είναι ανάγγειος ιστός και παίζει τον κυριότερο ρόλο στη διαθλαστική λειτουργία του ματιού( στην εστίαση των αντικειμένων στον αμφιβληστροειδή χιτώνα). Ο κερατοειδής αποτελείται από έξω προς τα μέσα από τις εξής στιβάδες: α) επιθήλιο β)μεμβράνη του Bowman γ)στρώμα ή ιδία ουσία του κερατοειδούς δ) Δεσκεμέτειος μεμβράνη  ε)ενδοθήλιο, το οποίο δεν έχει αναγεννητική ικανότητα σε περίπτωση καταστροφής του.

 

Αίτια

Η φλεγμονή του κερατοειδούς ονομάζεται κερατίτιδα και είναι δυνατον να οφείλεται:

1. Σε μόλυνση από βακτήρια, μύκητες, ακανθοαμοιβάδα.

2. Σε μόλυνση από ιούς π.χ ερπητική κερατίτις, οφθαλμική προσβολή από έρπη ζωστήρα, από αδενοϊό (ιογενής κερατοεπιπεφυκίτις).

3. Σε χημικά εγκαύματα καρατοειδούς από οξέα ή βάσεις.

4. Σε αντίδραση του κερατοειδούς σε χρησιμοποιούμενα κολλύρια π.χ αντιϊκά κολλύρια, αντιβιοτικά ευρέος φάσματος, τοπικά αναισθητικά, οπότε προκαλείται απόπτωση του επιθηλίου του κερατοειδούς( στικτή κερατίτις).

5. Σε φυσικα αίτια π.χ έκθεση πολύ ώρα σε υπεριώδη ακτινοβολία, όπως συμβαίνει σε χιονοδρόμους που δεν φορούν γυαλιά ή σε αυτούς που εργάζονται με ηλεκτροσυγκόληση ή οξυγονοκόλληση, χωρίς προστατευτικά γυαλιά.

6. Σε μηχανικό τραυματισμό και ξένα σώματα στον κερατοειδή.

7. Σε διαταραχή της νεύρωσης του κερατοειδούς από το τρίδυμο νεύρο (Νευροπαραλυτική κερατίτις), η οποία προκαλείται συνήθως από διατομή του νεύρου, λόγω τραύματος ή προηγηθείσας εγχείρησης.Η αισθητικότητα του κερατοειδούς είναι σημαντικά μειωμένη, με αποτέλεσμα στο κέντρο του να εμφανίζεται θολερότητα, η οποία μεταπίπτει σε εξέλκωση, επεκτεινόμενη σε βάθος και πλάτος, χωρίς υποκειμενική συμπτωματαλογία του ασθενούς.

8. Σε έκθεση του κερατοειδούς, λόγω αδυναμίας σύγκλεισης των βλεφάρων, με αποτέλεσμα τη μη εφύγρανση του από τα δάκρυα και την ξήρανση π.χ εκσεσημασμένος εξόφθαλμος, πάρεση προσωπικού νεύρου, παθήσεις των βλεφάρων.

9. Σε διαταραχή έκκρισης των δακρύων με αποτέλεσμα τη σημαντική ξηροφθαλμία π.χ σε αβιταμίνωση Α, σε σύνδρομο  Sjogren).

 

Κλινική εικόνα

Τα κυριότερα συμπτώματα μιας κερατίτιδας είναι:

1. Αίσθημα ξένου σώματος και έντονος πόνος.

2. Φωτοφοβία.

3. Αντανακλαστική υπερέκριση δακρύων.

4. Μείωση της όρασης, λόγω της θόλωσης του κερατοειδούς.

5. Έγχρωμη άλως, η οποία οφείλεται στο αναπτυσσόμενο  λόγω φλεγμονής, οίδημα του κερατοειδούς, οπότε υπάρχει σκεδασμός του φωτός κατά τη διέλευση του μέσα από το οιδηματικό στρώμα.

6. Περικεράτια ένεση (υπεραιμία των αγγείων του σκληροκερατοειδούς ορίου), η οποία ευθύνεται για την εικόνα του κόκκινου ματιού.

 

 

Κωνσταντίνος Ν. Μοσχονάς MD